Budowa kominka krok po kroku – niezbędne materiały

Domowe paleniska cieszą się stałą, niesłabnącą popularnością. I nie ma się tu czemu dziwić-wprowadzają naszych do czterech kątów ciepły, przytulny nastrój, a ich delikatne światło i ciepło pozwala się odprężyć, odpocząć i zrelaksować. Jest to fantastyczny sposób na dogrzanie domu w chłodniejsze dni. Co więcej, przemyślany i odpowiednio zaprojektowany kominek może nawet w razie konieczności przejąć całkowicie funkcję grzewczą domu i zastąpić na jakiś czas główne urządzenie grzewcze. Fantastycznie się sprawdzi w przypadku nagłej awarii pieca.
 
Marzysz o kominku we własnym domu? Przeczytaj informacje i dowiedz się, do jakich lokali można go wstawić, jak wybrać rodzaj paleniska i zabudowy, czego użyć do obudowy kominka oraz przede wszystkim, jak go zbudować samodzielnie krok po kroku.

 

Czy w moim domu może stanąć kominek?

Salon to pomieszczenie, w którym najczęściej zamierzamy zbudować instalację kominkową. Trzeba pamiętać, że nie do wszystkich czterech kątów możemy go wstawić. Zgodnie z zaleceniami, ma ono mieć co najmniej 30 m3 objętości. Średnia wysokość lokali w domach to około 2,5 m, co za tym idzie, musimy mieć w pokoju z kominkiem przynajmniej 12 m2 powierzchni. Co więcej, taka konstrukcja jest ciężka, zatem dobrze jest, gdy znajduje się na parterze, na specjalnie przygotowanej stopie betonowej oddzielonej od reszty wylewki przerwą dylatacyjną. Jest to konieczne w przypadku montażu dużego kominka z betonową lub kamienną obudową, gdyż brak dylatacji może skutkować odkształceniem posadzki na skutek znacznego obciążenia. Jeśli jednak zdecydujemy się na niewielki wkład obudowany lekką konstrukcją z gipsowo-kartonowych płyt, wówczas możemy go umiejscowić na betonowej płycie pod która musi znajdować się twardy styropian. Zatem w przypadku stawiania kominka z płyt sprawa jest nieco prostsza.
 
Szczegółowe przepisy i informacje dotyczące montażu urządzeń kominkowych zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Z dnia 15 czerwca 2002 r. – § 132. 3. i § 143. 1.).

Jak wybrać rodzaj kominka

Planując konstrukcję kominka, należy najpierw zastanowić się , jaka będzie jego główna rola. Czy ma być elementem dekoracyjnym używanym sporadycznie, czy może będzie regularnie dogrzewał dom? Należy pamiętać o tym, że przepisy mówią wyraźnie: takie palenisko nie może być traktowany jako jedyne źródło ciepła w domu.
 
Pierwszym i najważniejszym kryterium wyboru wkładu kominkowego jest czas palenia po jednorazowym dołożeniu drewna. Mamy tutaj zatem 3 rodzaje urządzeń:
 

• kategoria A – są to paleniska pełniące przede wszystkim funkcję dekoracyjną. Nie jest tu określony wymagany czas palenia;
• kategoria B – urządzenia utrzymujące żar przez mniej niż 10 godzin;
• kategoria C – paleniska utrzymujące żar co najmniej 10 godzin.

Jeśli zamierzamy rozpalać nasz kominek tylko okazjonalnie, wówczas możemy pominąć klasyfikacje urządzenia i skupić się jedynie na jego walorach wizualnych. Jeśli jednak ma on spełniać funkcję grzewczą, wówczas musimy kupić wkład w kategorii C.
 
Dodatkowo warto zwrócić uwagę na moc grzewczą kominka. Przy sporadycznym jego użytkowaniu nie ma sensu kupowanie modelu o ogromnej mocy, albowiem i tak jej nie wykorzystamy. Dodatkowe parametry, które należy sprawdzić przed zakupem, to:
 

• rodzaj paliwa (zwykle jest to drewno, ale zdarzają się również paleniska na brykiet drzewny lub węgiel brunatny),

 

• sprawność (procentowy wskaźnik określający ilość energii powstałej w czasie spalania drewna, odzyskiwanej w postaci ciepła);

 

• surowiec (mamy do wyboru wkłady żeliwne lub stalowe. Trzeba pamiętać, że żeliwne, mimo iż są trwalsze i bardziej odporne na korozję niż wkłady stalowe, to są dużo cięższe i wymagają lepiej przygotowanej konstrukcji. Wkładów stalowych używa się w nowoczesnych aranżacjach.);

 

• otwieranie drzwiczek (zwykle są one otwierane na bok, ale zdarzają się paleniska z drzwiczkami otwieranymi do góry);

 

• czas pracy bez uzupełniania opału;

 

• gwarancja.

 

Rodzaje palenisk

Mamy do wyboru 3 główne rodzaje kominków.
 

1. Z otwartym paleniskiem.

Jeśli ktoś chce sobie go szybko zwizualizować, to wystarczy przypomnieć sobie bajki o Bożym Narodzeniu, i moment, w którym Św. Mikołaj wchodził do domu przez komin:). Wykorzystywany jest głównie jako jeden z elementów wystroju wnętrz i raczej rzadko się go używa jako przydatne źródło ciepła. Jego efektywność grzewcza jest znikoma, ponieważ ze względu na swoją konstrukcję generuje duże straty ciepła, które błyskawicznie uchodzi przez rurę wraz z dymem. Niemniej jednak przy dobrym jego montażu możemy te straty nieco zniwelować. Wszystko bowiem zależy od ukształtowania komory spalania i ostatecznego ukierunkowania strumienia ciepła. Intensywność ogrzewania regulujemy za pomocą ilości wykorzystywanego drewna oraz przy użyciu szybra znajdującego się na wylocie komina. Gdyby jednak okazało się, że palenisko otwarte nie do końca spełnia nasze oczekiwania, to w łatwy sposób, bez konieczności ingerencji w konstrukcję, możemy je przerobić na jego odpowiednik zamknięty.
 

 

1. Zamknięty

W porównaniu do kominka otwartego charakteryzuje się znacznie lepszą efektywnością grzewczą, a to wszystko za sprawą tzw. kasety kominkowej, którą wstawia się do komory spalania. Można również zlecić wykonanie takiej kasety na wymiar (co jest niezwykle przydatne, kiedy chcemy ją dopasować do istniejącej już konstrukcji). Jeśli chodzi o ich budowę i funkcjonalność, to mają one dodatkowy płaszcz wykonany z blachy, który otacza miejsce spalania, a wylot ciepłego powietrza znajduje się nad drzwiami wsadowymi.
 

1. Wkład kominkowy

Możemy podzielić na go dwa rodzaje:
 

• z systemem powietrznym – W tym rodzaju kominka przekazywanie ciepła odbywa się bezpośrednio (poprzez kratki umieszczone w okapie, rozgrzaną szybę oraz obudowę, ogrzewane jest powietrze w pokoju, w którym jest umiejscowiony), lub z rozprowadzeniem ciepła do innych pomieszczeń. Rozprowadzenie to może się odbyć dwoma sposobami: grawitacyjnie lub nadmuchowo. Jeśli chodzi o ogrzewanie grawitacyjne, to biorąc pod uwagę niewielkie ciśnienie i opory przepływu w rurach, nadaje się ono do niewielkich domów, albowiem ciepłe powietrze można tak przesłać maksymalnie na odległość 4 metrów. Jeśli chcemy ogrzać większy dom, musimy wówczas rozważyć wybór wkładu kominkowego z DGP (dystrybucją gorącego powietrza). Jego zaletą jest również to, że może pracować niezależnie od centralnego ogrzewania. Można jednocześnie palić w kominku i w c.o.

 

• z płaszczem wodnym – Pod względem funkcjonalności jest bardzo podobny do kotłów na paliwo stałe. Wkład z płaszczem wodnym współpracuje z instalacją grzejnikową c. o. i zapewnia on ogrzewanie pomieszczenia, w którym się znajduje. W dużym uproszczeniu jego działanie polega na tym, że nagrzana w płaszczu woda, płynie w kierunku grzejników, a następnie po ochłodzeniu wraca do kominka. Trzeba pamiętać, że łączenie kominka z płaszczem wodnym do instalacji c.o., która zasilana jest również z innego źródła (kotła), należy wykonać za pośrednictwem wymiennika ciepła, ponieważ bezpośrednie przyłączenie będzie skutkowało tym, że nasza cała instalacja grzewcza będzie pracować w systemie otwartym, co wpłynie bardzo niekorzystnie na jej trwałość i będzie przyczyną problemów z prawidłowym funkcjonowaniem kotłów gazowych.

 
W niektórych wkładach używanych w paleniskach mamy dodatkowe udogodnienia w postaci zabezpieczeń przed osiadaniem sadzy, takie jak:
 

• szyba z kurtyną powietrzną-ulega zdecydowanie mniejszemu okopceniu, albowiem dzięki takiej konstrukcji zimne powietrze z zewnątrz jest zasysane otworami umieszczonymi najczęściej nad szybą (zdarza się również że otwory znajdują się wokół szyby) i podczas przepływania przy niej sprawia, że cząsteczki sadzy są odpychane od szyby:

 

• szyba samoczyszcząca-która jest pokryta od zewnątrz przezroczystą, cienką warstwą metalu. Dzięki takiemu rozwiązaniu ciepło odbija się od warstw metalu, nie przenikając na zewnątrz, co skutkuje wzrostem temperatury w palenisku i zjawiskiem pirolizy (dopalania sadzy). W dużym uproszczeniu polega ona na tym, że cząsteczki, które osadzają się na szybie, odrywają się od niej i są dopalane w palenisku.

 
Możliwość regulacji mocy grzewczej wszystkich typów kominków zwykle sprowadza się do sterowania powietrzem doprowadzonym do miejsca spalania oraz do kontrolowania ilości załadowanego paliwa.
 

Gdzie kupić materiały budowlane

Kominek to miejsce, w którym będzie palił się ogień. Nie ma w tym oczywiście nic odkrywczego. Niemniej jednak są tacy, którzy wydają się zapominać o tym fakcie przy kompletowaniu elementów niezbędnych do stworzenia kominka. A przecież stalowe i żaroodporne rury poddawane są temperaturom dochodzącym nawet do 1200 stopni Celsjusza! Wszystkie materiały budowlane muszą być ognioodporne, przystosowane do wysokich temperatur. Tu już nie tyle chodzi o kwestię estetyki, ani nawet nie o tylko o funkcjonalność, ile po prostu o bezpieczeństwo osób przebywających w pomieszczeniach z kominkiem.
 
Jeżeli w ofercie znajdują się produkty wysokiej jakości, pochodzące od renomowanych na rynku producentów to znak, że to właśnie w tym sklepie znajdziesz wszystkie potrzebne materiały do budowy kominka.

Budowa kominka krok po kroku

Samodzielne stawianie kominka domowego nie jest trudne, aczkolwiek trzeba się do niego odpowiednio przygotować. Jeśli zatem mamy zakupione niezbędne produkty, możemy przystąpić do działania.
 

1. Na wstępie trzeba przygotować otwór w ścianie na rurę do turbiny oraz drugi otwór w suficie na rurę.
2. Następnie należy wykuć w podłodze otwór na rurę odprowadzająca powietrze z zewnątrz domu, niezbędne do utrzymania procesu spalania. Przewód nawiewny jest niezwykle ważnym elementem instalacji kominkowej. Jeśli nie mamy możliwości doprowadzenia świeżego powietrza pod palenisko, wówczas dobrze jest zastosować inny rodzaj instalacji, która będzie spełniać to zadanie lub ewentualnie zapewnić dopływ powietrza z pomieszczenia, w którym znajduje się palenisko. Powietrze jest niezbędne do tego, by

• proces spalania przebiegał prawidłowo,

 

• pion, który ma za zadanie odprowadzać spaliny, nie oklejał się sadzą,

 

• piec nagrzewał się do odpowiedniej temperatury,

 

• drewno lub inna substancja opałowa spalała się całkowicie, bez niepotrzebnych strat.

 
Całą instalację trzeba przygotować starannie i z dbałością o szczegóły takie jak choćby przepustowość, ponieważ od nieprawidłowo wykonana instalacja może skutkować nawet pożarem komina.
 

1. Kolejno należy przygotować podłoże. Musi być ono wytrzymałe i niepalne. Wprawdzie wkład kominkowy może się znajdować bezpośrednio na nim, ale zaleca się zrobić podmurówkę, lub stojak. Producenci oferują również fabryczne podstawy do kominków, które są świetnym rozwiązaniem w przypadku lekko nierównego fundamentu, albowiem można regulować ich wysokość na każdej nóżce. Montaż przy ich użyciu jest łatwy, szybki i bezpieczny.

 
Jeśli decydujemy się na podmurówkę, to koniecznie musimy zwrócić uwagę na jakość i przystosowanie elementów do konstrukcji, które mają kontakt z ogniem. W tym celu dobrze jest użyć cegieł szamotowych i wysokoglinowych, które wytrzymują ekstremalnie wysokie temperatury, oraz duże obciążenie. By zachować wszystkie właściwości dotychczas uzytych materiałów, dobrze jest wykończyć pracę produktami ogniotrwałymi takimi jak zaprawy i kleje. Jeśli chcemy, by nasz dom był bezpieczny, warto używać jedynie profesjonalnych surowców do zabudowy kominków.

 

1.  Na odpowiednio przygotowanym fundamencie należy osadzić wybrany wkład lub kasetę kominkową i przyłączyć czopuch. Trzeba mieć na uwadze to, by z tyłu i po bokach rury zachować odpowiedni odstęp. Najlepiej, jeśli rura taka jest wykonana z rur stalowych, żeliwnych, bądź ceramicznych. Używanie tutaj rur wentylacyjnych lub kanalizacyjnych jest niedopuszczalne ze względu na to, że łatwo ulegają uszkodzeniu i co za tym idzie, stwarzają ogromne niebezpieczeństwo dla użytkownika. Łączenie czopucha z kanałem dymowym komina powinno być całkowicie szczelne, a jednocześnie nie może być ono złączone „na sztywno”, albowiem wskutek rozszerzalności cieplnej powietrza może dojść do pęknięć trójnika. Zatem rura stalowa musi mieć odrobinę luzu. Taką szczelinę trzeba zabezpieczyć sznurem grafitowym. Jeśli decydujemy się na montaż kominka z płaszczem wodnym, musimy również pamiętać o zbiorniku buforowym, szczególnie wtedy, gdy zamierzamy z takiego kominka korzystać często, lub codziennie.

 

1. W kolejnym kroku wykonujemy przyłączenia do rur doprowadzających powietrze.

 

1. Kiedy już przyłączymy wkład, należy w nim przepalić, albowiem zabieg ten sprzyja utwardzaniu farby (trzeba pamiętać, żeby w tym czasie otworzyć okna w pomieszczeniu) oraz w ten sposób sprawdzamy szczelność łączeń rur spalinowych. Zwykle są one dobrze dopasowane, więc nie musimy używać dodatkowych klejów. Może się jednak czasem okazać, że po złączeniu rur ukażą się tam jakieś nieszczelności. Wówczas należy dokonać korekt przy użyciu silikonu wysokotemperaturowego do uszczelnienia lub specjalnej pasty.

 
Trzeba pamiętać, że bez względu na to, jak nowoczesny mamy kominek, aby służył nam jak najdłużej, trzeba go regularnie czyścić, najlepiej wykorzystując do tego specjalnie przystosowane preparaty.

 

Nowoczesny design czy klasyczna stylizacja-jaką obudowę wybrać?

Osoby, zajmujące się zawodowo budową kominków i piecy używają różnych metod do obudowywania wkładów. Jednym z najszybszych i najmniej pracochłonnych rozwiązań jest obłożenie go dobrej jakości izolacja wysokotemperaturową i następnie wykonanie obudowy kominka z płyt gipsowo-kartonowych. Nie zaleca się używania wełny mineralnej, z racji tego, że nie jest ogniotrwała. Wybór obudowy kominka z płyt uzasadnia łatwość jego wykonania oraz stosunkowo niska cena.
 
Jednak zdecydowanie bezpieczniejszą i trwalszą metodą w oczach profesjonalistów jest murowana zabudowa z cegieł szamotowych lub bloczków z ogniotrwałego betonu. Jeśli jednak skłaniamy się ku zabudowie kominka z płyt, to zdecydowanie lepiej jest użyć specjalnych, grubych płyt wysokotemperaturowych, lub wermikulitowych na bazie krzemianu aluminiowo-magnezowego, które nie zawierają pylących włókien, przez co są przeznaczone specjalnie do zabudowy kominków i pieców. Bez względu na to, czy zdecydujemy się na konstrukcję kominka z płyt, czy z cegieł, trzeba zwrócić uwagę na to, by użyte surowce budowlane były ogniotrwałe.
 

 
Na przygotowaną konstrukcję w ostatnim etapie nanosimy elementy wykończeniowe. Może to być zawsze modna cegła, która pasuje do każdego wnętrza, lub jej uniwersalny odpowiednik, czyli płytka klinkierowa. Zaletą tej drugiej jest większa uniwersalność i odporność na czynniki zewnętrzne takie jak kurz, wilgoć, czy uszkodzenia.
 
Własnoręczne stawianie kominka jest być może zabiegiem czaso i pracochłonnym, ale tym sposobem możemy zaoszczędzić znaczną ilość pieniędzy na robociźnie. Samodzielne wykonanie zabudowy będzie powodem do dumy, a ona sama stanie się obiektem podziwu domowników oraz zaproszonych gości. Pamiętaj-najważniejsze jest bezpieczeństwo kominka. Obudowa ma tutaj duże znaczenie, warto ją zatem wykonać z solidnych materiałów.