Nawiewniki – słyszał o nich chyba każdy, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę, czym one tak naprawdę są. Właśnie dlatego przygotowaliśmy ten tekst, w którym przedstawimy najważniejsze informacje na temat nawiewników okiennych i ściennych. Zapraszamy do lektury!
Nawiewniki – informacje ogólne
Jak wskazuje ich nazwa, jest to grupa urządzeń nawiewnych, których zadaniem jest zapewnienie napływu świeżego powietrza z zewnątrz, a tym samym prawidłowości działania systemu wentylacyjnego. Nawiewniki pracują w sposób ciągły, zapewniając przepływ powietrza w pomieszczeniu przez całą dobę. Intensywność napływu powietrza może być regulowana na różne sposoby, zależnie od rodzaju danego nawiewnika (patrz: dalsza część tekstu). Zgodnie z przepisami (Polska Norma PN-B-03430:1983), w pełni zamknięty nawiewnik musi wpuszczać minimum 20-30% swojego maksymalnego strumienia powietrza.
Nawiewniki są przeznaczone do użytku w budynkach, w których zastosowana została wentylacja grawitacyjna, mechaniczna wywiewna lub hybrydowa (będąca połączeniem grawitacyjnej i mechanicznej wywiewnej). Nie są natomiast potrzebne, gdy w budynku jest wentylacja mechaniczna nawiewna lub nawiewno-wywiewna – w tych systemach wentylacyjnych ich funkcję pełnią dedykowane wentylatory. Zarówno nawiewniki okienne, jak i ścienne można znaleźć w ofercie polskiej firmy Brevis.
Dla komfortu termicznego mieszkańców powinno się je instalować przynajmniej 2 m nad poziomem podłogi – pozwoli to ogrzać się napływającemu powietrzu, dzięki czemu nie będzie się odczuwać powiewów chłodu od strony urządzenia.
Nawiewniki okienne – charakterystyka
Nawiewniki okienne są niewielkich rozmiarów urządzeniami mechanicznymi przeznaczonymi do montażu w ramach okiennych lub ich bezpośrednim sąsiedztwie (patrz: sposoby montażu). Ich praca może być sterowana ręcznie lub automatycznie – zastosowany mechanizm sterowania jest podstawą podziału tych urządzeń.
Składają się właściwie z dwóch części – zewnętrznej czerpni i wewnętrznego regulatora. Czerpnie mogą być też wyposażone w specjalne filtry antysmogowe i tłumiki akustyczne dodatkowo zwiększające użyteczność tych urządzeń.
Rodzaje nawiewników okiennych
Ogólnie rzecz ujmując, nawiewniki okienne można podzielić na dwie grupy – ręczne i automatyczne. Nawiewniki sterowane automatycznie dzieli się następnie na kolejne podgrupy na podstawie mechanizmu sterującego. Obecnie najczęściej spotykane są trzy rodzaje tych urządzeń – higrosterowane, ciśnieniowe i hybrydowe. Dostępne są również nawiewniki termostatyczne, jednak z uwagi na znikomą precyzję sterowania (przymykają się, dopiero gdy temperatura na zewnątrz spada poniżej 0°C) sięga się po nie bardzo rzadko.
Nawiewniki okienne sterowane ręcznie
Jak wskazuje ich nazwa, nawiewniki okienne tego typu wymagają ręcznego ustawiania stopnia otwarcia. Są najtańszą opcją, ale daleko im do wygody oferowanej przez modele automatyczne – bardzo łatwo można zapomnieć o odpowiednim wyregulowaniu, osłabiając tym samym działanie wentylacji lub wyziębiając pomieszczenie (np. po zostawieniu otwartego nawiewnika na czas dłuższego zimowego wyjścia z domu).
W związku z tym sięga się po nie coraz rzadziej, zwłaszcza że różnica w cenach nie jest dziś aż tak duża, jak kiedyś, a urządzenia automatyczne są często wyposażone w dodatkowe sterowanie ręczne.
Nawiewniki okienne higrosterowane
Nawiewniki higrosterowane regulują swoją pracę na podstawie poziomu wilgotności powietrza w pomieszczeniu dzięki umieszczonemu w regulatorze higrometrowi (mierzącemu poziom wilgotności względnej). Na ogół reagują na zmiany wilgotności w zakresie od 30 do 70% – wartości te oznaczają odpowiednio minimalne i maksymalne otwarcie.
Sprawdzają się bardzo dobrze w stosunkowo wilgotnych lokalizacjach (np. w pobliżu zbiorników wodnych) oraz na obszarach z częstymi opadami (np. w krajach wyspiarskich takich jak Wielka Brytania).
Nawiewniki okienne ciśnieniowe
Nawiewniki ciśnieniowe działają na podstawie różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia. Ich mechanizm sterujący znajduje się w czerpni i reaguje na zmiany szybkości napływu powietrza, przymykając otwór, gdy wzrasta i otwierając go szerzej, gdy powietrze napływa wolniej.
Nawiewniki ciśnieniowe mają też bardzo ważną zaletę – efektywność ich pracy jest niezależna od wysokości i warunków atmosferycznych. Czyni to z nich idealne rozwiązanie dla wentylacji wielopiętrowych budynków.
Nawiewniki okienne hybrydowe
Nawiewniki hybrydowe (nazywane także dwusystemowymi) stanowią połączenie higrosterowanego regulatora z ciśnieniową czerpnią – łączą w sobie zalety obu rozwiązań i eliminują ich wady. Niestety są też wyraźnie droższe od urządzeń jednosystemowych.
Sposoby montażu
Montaż nawiewników okiennych może przebiegać na dwa sposoby:
- Frezowanie otworu – modele tego typu (szczelinowe) montowane są w specjalnym otworze wycinanym w przylgach ościeżnicy i skrzydła (nawiewniki w oknach PVC) lub jednego z nich (okna drewniane).
- Montaż na ramie – całkowicie nieinwazyjna metoda montażu – kanał przelotowy znajduje się tutaj między nadprożem a górną ramą okna. Niestety metodę tę można zastosować tylko w momencie wprawiania okna – nie można jej użyć na oknach już znajdujących się na swoim miejscu.
Czy można montować nawiewniki w dolnej części ramy okna? To zależy od jej wysokości – więcej na ten temat znajdziesz pod podanym linkiem.
Nawiewniki ścienne – charakterystyka
Urządzenia tego typu są przeznaczone do montażu w górnej części zewnętrznych ścian budynku (tj. pod sufitem danego piętra). Na ogół są większe niż ich okienne odpowiedniki.
Ponadto ich kanały przelotowe stanowią osobny element – nie jest to tylko otwór w ścianie, a w pełni zabudowana część całości.
Rodzaje
Ogólnie rzecz ujmując, mamy do dyspozycji te same warianty, co w przypadku nawiewników okiennych – w ogólnych założeniach pracują dokładnie na tych samych zasadach, na których działają nawiewniki okienne. Wyjątek stanowią tutaj modele hybrydowe – tym mianem określa się nawiewniki, które mogą być sterowane ręcznie i automatycznie. Standardowe ścienne nawiewniki automatyczne nie są wyposażone w mechanizm sterowania ręcznego.
Sposoby montażu
Pod tym względem modele ścienne można podzielić na dwie grupy:
- Proste – ich kanały przelotowe mają prostolinijny przebieg, a czerpnie są montowane bezpośrednio na elewacji. Takie urządzenie będzie znacznie bardziej widoczne niż nawiewnik okienny, zwłaszcza w przypadku starszych modeli, które mogły być tylko białe.
- Glifowe – tutaj kanał przelotowy załamuje się pod kątem prostym, co daje mu kształt litery „L”. Pozwala to montować czerpnię w węgarkowej części okien i poprawia właściwości akustyczne. Niestety zwiększa też opór przepływu powietrza, co wyklucza zastosowanie takich nawiewników w systemach wentylacji grawitacyjnej.
Okienne czy ścienne – kiedy wybrać dany typ?
Oba typy nawiewników zapewniają swobodny przepływ powietrza i spełniają tę samą funkcję. Wybór między nimi jest więc głównie kwestią osobistych preferencji – ze względu na większe rozmiary, pojedyncze modele ścienne mają większą sprawność, ale są też droższe i trudniejsze w montażu.
Najważniejsze informacje o nawiewnikach – podsumowanie
Bez względu na rodzaj, montaż nawiewników to prosty i skuteczny sposób na zadbanie o to, by system wentylacji (grawitacyjny, mechaniczny wywiewny lub hybrydowy) działał prawidłowo. Urządzenia te mogą pracować w pełni automatycznie – nie wymagają zasilania i częstego serwisu, a rola użytkownika ogranicza się jedynie do regularnej wymiany filtrów. Są więc zdecydowanie najwygodniejszą opcją na zapewnienie napływu świeżego powietrza do budynku.